چکیده :

در چند دهه اخیر مسأله ارتباط بین برخی ازویژگیهای شخصیتی و بزهکاری بسیار پژوهشگران را متوجه خود کرده است ولی اگر بزهکاری از زوایای متفاوت بررسی کنیم خواهیم دید که بحث ریشه ای تر در این زمینه مطالعات عمیق بر نظامهای ارزشی این افراد و مؤلفه های این نظام ارزشی است چرا که رفتار و عملکردهای افراد اغلب در راستای اولویتهای ارزشی است که برای خود بر می گزینند. مؤلفه های بنیادی نظام های ارزشی در افراد ارزشهای نو، و ارزشهای سنتی است و به بیانی دیگر می توان آنها را ارزشهای ابزاری و ارزشهای نهایی خواند. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر ارائه خدمات مشاوره ای در تغییر گرایش به مؤلفه های نظام ارزشی یعنی ارزش های نو و سنتی در گروههای بزهکاران است . در این پژوهش ۱۲۰ نفر از بزهکاران مستقر در بازداشتگاه اصفهان به تصادف انتخاب شدند . ۹۰ نفر این افراد شامل ۳ گروه آزمایشی (سارقین، معتادین و منحرفین جنسی) بودند و ۳۰ نفر در گروه کنترل به نسبت مساوی از بین کل افراد، به عنوان نمونه انتخاب شدند و پس از آن به عنوان پیش آزمون «معیار ارزشهای قابل تشخیص پرینس» و «معیار ارزشهای راکیچ» را تکمیل کردند و سپس بمدت ۳ ماه هفته ای یک جلسه از خدمات مشاوره ای فردی و گروهی بهره مند شدند که در چارچوب و الگوی از پیش تعیین شده توسط محقق به پرسنل مددکاری و مشاوره بازداشتگاه آموزش داده شد و سپس مقرر شد که این اطلاعات در اختیار زندانیان نیز قرار گیرد. خدمات مشاوره ای بمنزله متغیر مستقل این طرح تجربی بود و گروه کنترل از آن برخوردار نمی شدند و پس از پایان ۳ ماه مجدداً به صورت گروهی توسط آزمون پرینس و راکیچ ارزیابی شدند. نتایج حاکی از آن بود که میانگین تفاوتهای پیش آزمون و انحراف استاندارد مربوطه و میانگین تفاوتهای پس آزمون و انحراف استاندارد آن در گروههای آزمایشی بنحو چشمگیری از گروه کنترل بالاتر است. این امر تأئید کننده این مطلب است که ارائه خدمات مشاوره ای در تغییر نظام ارزشی زنان بزهکار (سارق، معتاد، منحرفین جنسی) تأثیر داشته و نتایج آن با گروه کنترل تفاوت معنی داری را نشان می دهد.

همچنین یافته های پژوهشی نشانگر این است بدون مدنظر گرفتن تفاوتهای پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری بین گروهها وجود ندارد. در مجموع یافته های پژوهش چشم انداز جدیدی در زمینه بکارگیری اقدامات خاص در برنامه های بازپروری جوانان بزهکار و همچنین تدبیر برنامه هایی را برای جلوگیری از جوانان نوید می دهد.