فسیل چیست ؟
فسیل‌ها از روش‌های مختلفی به وجود می‌آیند اما بیشتر آنها حاصل از معدنی شدنِ بقایا و اثرات برجای مانده از ارگانیسم‌ها بوده‌اند ، یا به عبارت بهتر در شرایطی است که در آن جانداران (گیاهان و حیوانات) مرده در زیر خاک دفن می‌شوند اما فاسد نمی‌شوند.آب به داخل خاک نفوذ می کند و مواد معدنی از قبیل آهن،سیلیکات و کلسیم را با خود می برند. با جمع شدن و نشستن این مواد دور و اطراف گیاهان یا حیوانات مرده آنها را به همان صورت حفظ می کنند و از پوسیده شدن و تجزیه آنها جلوگیری می شود با با گذشت زمان‌های طولانی، مواد شیمیایی که نام بردیم سخت‌تر می‌شوند و یک نسخه کامل از شکل و شمایل گیاه یا حیوان اصلی به جا می ماند که به این نسخه برجا مانده فسیل گفته می شود.
تحقیق علوم کلاس پنجم ابتدایی درباه فسیل
فسیل چیست؟ و چه اطلاعاتی می توانیم از یک فسیل بدست بیاوریم؟ این سوالات یکی از بخش های مهم درسی کتاب علوم پنجم دبستان است که در درس چهارم آن آمده است ، که در این ویدئو به آن پرداخته شده است . کلمه «فسیل» (Fossil) یا به فارسی سنگواره یک از کلمه لاتین با نام fossus که به معنی حفاری شده است ریشه گرفته است.
انواع فسیل ها
به طور کلى فسیل ها را به دو گروه تقسیم مى نمایند :
- فسیل‌هاى اندامى
- فسیل‌هاى اثری
فسیل‌هاى اندامى
این نوع فسیل بقایاى حقیقى موجودات زنده مى‌باشند که در حالت مساعد تشکیل شده است و شکل آنها با شکل موجود زنده اصلى اولیه کاملا منطبق است و تغییر زیادى در آن صورت نگرفته است و این بقایا تجزیه نشده‌اند.
فسیل‌هاى اثرى
این نوع فسیل در واقع علائم غیر مستقیم حیات هستند که به از جانداران به‌جا مانده‌اند مانند رد پاهاى دایناسور ، اثرات ناشى از خزیدن تریلوبیت‌ها و مانند این اثار یا شواهد فرآیندهاى حیات همچون فضولات و مدفوعات که به صورت فسیل در آمده اند همگى جزء فسیل هاى اثرى محسوب مى گردند و نشان دهنده حضور این حیوانات یا گیاهان هستند.
فرآیند تشکیل فسیل
فسيل های بخش هاي سخت جانداران یعنی قسمت هایی مانند استخوان ، دندان و این گونه موارد به صورتی که در زیر توضیح داده ایم تشكيل شده اند:
- بعضي از جانداران پس از مرگشان به سرعت دفن می شوند مانند دفن شدن زير گل و لاي ، دفن شدن در توفان شن و دفن شدن های طبیعی به این صورتی که گفته شد.
- با گذشت زمان رسوبات مختلفی روی اجساد را می پوشاند.
- بخش هايي از جانوران كه پوسيده یا تجزیه نشده است که اغلب شامل بخش هايی سخت مثل استخوان ها و دندان ها است در زیر این رسوبات تازه شكل گرفته باقی می‌مانند.
- در شرايطی که برای تشکیل فسیل مساعد است بخش هاي بدن جانور در طول زمان به فسيل تبديل مي شود ، این شرایط مساعد می تواند عدم وجود لاشخورها، دفن سريع، نبودن تغييرات آب و هوايي خيلي زياد ، نزدیک بودن نمک و این گونه شرایط کمک زیادی به تشکیل فسیل می‌کند.
- پس از گذشت میلیون ها سال مواد شيميايي موجود در بدن جانور دفن شده تحت يك سري از تغييرات قرار گرفته به طوري كه استخوان به آهستگي مي پوسد یا تجزیه می شود ، آب با مواد معدنيش به داخل استخوان رسوخ مي كند و مواد شيميايي داخل استخوان را با مواد معدني سنگ مانند جايگزين مي كند. فرايند فسيل شدن به نحوه جايگزيني و حل شدن مواد معدني اصلي در شيء با مواد معدني ديگر بستگی دارد.
- نتیجه فرآیند هایی که توضیح دادیم ایجاد یک كپي از جنس سنگ از شيء اصلي است که به آن فسيل می گوییم . فسيل همان شكل شيء اصلي را دارد، اما از جنس سنگ است و ممکن است مقداري از هيدروكسي-اپتي اصلي که از مواد سازنده سازنده استخوان) است در میان سنگ ها باقی بماند اما در کل فسیل از سيليكا (سنگ) اشباع و ساخته شده است.