فصل اول:موقعيت جغرافيايي و تقسيمات شهري
فصل اول:موقعيت جغرافيايي و تقسيمات سياسي استان
استان اصفهان با مساحتي حدود ۱۰۵٫۹۳۷ كيلو متر مربع بين ۳۰ درجه و۴۳ دقيقه تا۳۴ درجه و۲۷ دقيقه عرض شمالي خط استوا و۴۹ درجه و۳۶ دقيقه تا۵۵ درجه و۳۱ دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است. اين استان كه در مركز ايران واقع شده،از شمال به استانهاي مركزي،قم و سمنان؛از جنوب به استانهاي فارس و كهكيلويه و بويراحمد؛از شرق به استانهاي خراسان و يزد؛و ازغرب به استانهاي لرستان و چهار محال و بختياري محدود است.
بر اساس آخرين تقسيمات كشوري،اين استان داراي۱۷ شهرستان،۶۰ شهر،۳۷ بخش و۱۱۶ دهستان،و مركز آن شهر اصفهان است.
شهرستانهاي استان اصفهان عبارت انداز: اصفهان، لرستان، برخوار و ميمه، خميني شهر، خوانسار، سميرم، شهرضا، فريدن، فريدون شهر، فلاورجان، كاشان، گلپايگان، لنجان، مباركه، نائين، نجف آباد و نطنز كه در رابطه با آنها توضيح مختصري داده خواهد شد.
موقع طبيعي و جغرافيايي
اصفهان منطقه نسبتاً كوهستاني وسيعي به مساحت ۱۹۷،۴۰۳ كيلو متر مربع است(به انضمام چهارمحال و بختياري) كه در مركز فلات ايران واقع شده. از شمال محدود است به نواحي كاشان و گلپايگان، از جنوب به آباده و بهبهان، از مشرق به شهرستان يزد، از مغرب به نواحي بختياري و حدود خوزستان. طول آن از زردكوه در خاك بختياري كه منبع زاينده رود است تا درياچه گاو خوني  تقريباً سيصد كيلومتر و عرض آن را از كوههاي قهرود كه حد شمالي آن است تا قريه امين آباد كه حد جنوبي آن و در خاك فارس واقع است۲۴۰ كيلومتر ذكر كرده اند.  وسعت استان اصفهان و شهرستانهاي تابعه آن به تفكيك به شرح زير است:
استان اصفهان به استثناي چهارمحال وبختياري ۱۷۰،۳۹۶ كيلو متر مربع
شهرضا                                                         ۹،۲۵۶            «
شهر اصفهان                                                 ۲۴،۲۱۲         «
اردستان                                                        ۱۴،۲۴۰         «
فريدن                                                          ۷،۱۴۰           «
نائين                                                             ۴۶،۷۲۰        «
نجف آباد                                                     ۳،۶۰۴          «
شهر اصفهان امروز در جلگه سبز و خرمي در كنار زاينده رود واقع شده  و طول آن از مشرق به مغرب ۱۸ كيلومتر و عرض آن از شمال به جنوب۱۲ كيلومتر است(ما فروخي اصفهاني در قرن پنجم هجري طول و عرض اين شهر را چهارده فرسنگ در شش فرسنگ با هشت دروازه ذكر كرده و گفته است كه هشتصد پاره ديه و مزرعه دارد.)
طول و عرض جغرافيايي ـ قدما اصفهان را به حسب طول و عرض از اقليم سوم گرفته اند. طول آن را از جزاير خالدات(عوم) و عرض آن را از خط استوا(لب) ذكر كرده اند. طول و عرض جغرافيايي آن بر حسب اندازه گيري بين المللي امروز از اين قرار است: طول شرقي آن از نصف النهار گرينويچ۵۱ درجه و۳۹ دقيقه و۴۰ ثانيه و عرض شمالي آن از خط استوا۳۲ درجه و۳۸ دقيقه و۳۰ ثانيه است.
شامل۱۸۷صفحه